สถาบันการบินพลเรือน จัดตั้งขึ้นในลักษณะของโครงการความร่วมมือระหว่างกองทุนพิเศษ สหประชาชาติ (United Nations Special Fund :UNSF) องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) และรัฐบาลไทย เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2504 ภายใต้ชื่อ ศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย เป็นโครงการระยะเวลา 5 ปี (พ.ศ.2504-2508 ) ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากิจการบินพลเรือนระหว่างประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกให้เจริญรุดหน้าทันกับเทคโนโลยีตามที่องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศกำหนดไว้ ในภาคผนวกแห่งอนุสัญญาว่าด้วยการบินพลเรือนระหว่างประเทศ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2509 รัฐบาลไทยได้รับมอบศูนย์ฝึการบินพลเรือนในประเทศไทยมาดำเนินการ โดยให้มีฐานะเป็นสถานฝึกอบรมอยู่ในความรับผิดชอบของกรมการบินพาณิชย์ (ปัจจุบันคือกรมขนส่ง-ทางอากาศ) กระทรวงคมนาคม ตั้งแต่ วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2509 และในปี พ.ศ. 2530 รัฐบาลได้มีพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการกรมการบินพาณิชย์ใหม่ โดยได้จัดตั้งศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย (มีฐานะเป็นหน่วยงานระดับกอง) ในกรมการบินพาณิชย์ กระทรวงคมนาคม เพื่อให้การปฎิบัติราชการเกิดความคล่องตัว ประสิทธิภาพและเหมาะสมกับสภาพงานในขณะนั้น
ด้วยความสำคัญของการผลิตและพัฒนาบุคลากรด้วนการบิน อันเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาอุตสาหกรรมการบินของประเทศ ซึ่งส่งผลต่อเนื่องไปยังการพัฒนาประเทศชาติโดยรวม และเพื่อให้การบริหารงานของภาครัฐมีความคล่องตัวและมีประสิทธิภาพเพิ่มยิ่งขึ้น รัฐบาลจึงได้ตราพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสถาบันการบินพลเรือน พ.ศ.2535 แปรสภาพ ศูนย์ฝึกการบินพลเรือนในประเทศไทย เป็น สถาบันการบินพลเรือน รัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงคมนาคม
วัตถุประสงค์ในการจัดตั้ง
ตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งสถาบันการบินพลเรือน พ.ศ. 2535 มาตรา 6 ให้สถาบันการบินพลเรือน (สบพ.) มีวัตถุประสงค์ในการจัดดำเนินการผลิตและพัฒนาบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับการบิน และดำเนินกิจการเกี่ยวกับบริการช่างอากาศบริการอากาศยานและกิจการอื่นเกี่ยว กับการบินเพื่อประโยชน์ในการผลิตบุคลากรดังกล่าว
โดย สบพ. มีอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบ ดังนี้
1. ฝึกอบรมด้านกิจการบินพลเรือนระหว่างประเทศให้ได้มาตราฐานตามที่องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ(ICAO) ได้ระบุไว้ในอนุสัญญาการบินระหว่างประเทศ และรับผิดชอบการฝึกอบรมภายในประเทศ ให้สอดคล้องตามกฏหมายเกี่ยว กับการเดินอากาศภายในประเทศ
2. ผลิตบุคลากรด้านการบินพลเรือนให้เพียงพอต่อความต้องการภายในประเทศเพื่อสนับสนุนหน่วยงานการขนส่งทางอากาศ ของภาครัฐและเอกชน ให้เป็นไปตามแผนพัฒนาบุคลากรการบินของประเทศ
ศูนย์ฝึกการบิน
1. อำนวยการด้านการศึกษาและฝึกอบรมบุคลากรการบิน
2. ควบคุม กำกับและดูแลอากาศยานและอุปกรณ์
3. งานซ่อมบำรุงอากาศยานและงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
กองฝึกบิน
1. อำนวยการด้านการผลิตนักบิน การฝึกอบรม วิจัยและพัฒนาหลักสูตรต่างๆ ทางด้านการบิน
2. การเพิ่มศักย์การบิน การตรวจสอบมาตรฐานการบิน
3. ดำเนินการพัฒนาหลักสูตร กำหนดแนวทางและประเมินผลการฝึกอบรมทางด้านการบินให้ได้ตามมาตรฐานสากล และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
กองซ่อมบำรุงอากาศยาน
1. ควบคุม กำกับ ดูแลการซ่อมบำรุงอากาศยาน เครื่องยนต์ ระบบอิเล็กทรอนิกส์และบริภัณฑ์อากาศยานให้เป็นไปตามแผนกำหนดการตรวจสอบและกำหนดมาตรฐานการซ่อมบำรุง
2. สนับสนุนภารกิจการฝึกศิษย์การบินในทุกหลักสูตร ตลอดจนให้บริการซ่อมอากาศยานแก่หน่วยงานภายนอก ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
กองวิชาอากาศยานและเครื่องยนต์
ดำเนินการจัดการศึกษา วิจัย พัฒนาบุคลากรและอุปกรณ์ทางด้านการซ่อมบำรุงอากาศยานและอวกาศยาน และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
กองวิชาบริการการบิน
ดำเนินการศึกษา วิจัย พัฒนาบุคลากรและอุปกรณ์ทางด้านบริการการบินในกลุ่มปฏิบัติการ และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
กองวิชาอิเล็กทรอนิกส์การบิน
1. ดำเนินจัดการศึกษา วิจัย พัฒนาบุคลากรและอุปกรณ์ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์การบิน
2. จัดการเรียนการสอนวิชาสารสนเทศทางด้านการบิน และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
กองวิชาบริหารการบิน
ดำเนินจัดการศึกษา วิจัย พัฒนาบุคลากรและอุปกรณ์ทางด้านบริหารการบิน และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
กองวิชาภาษาอังกฤษเทคนิคการบิน
ดำเนินจัดการศึกษา วิจัย พัฒนาบุคลากรและอุปกรณ์ทางด้านภาษาอังกฤษเทคนิคการบิน (Aviation Technical English) ภาษาอังกฤษทั่วไป และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ และมาตรฐานองค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization-ICAO)
สำนักผู้ว่าการ
1. วางแผน จัดอำนวยการ ประสานงาน และควบคุมการบริหารงานทั่วไปของ สถาบันการบินพลเรือน เกี่ยวกับ
- งานนโยบายและแผนงาน
- งานทรัพยากรบุคคลและสวัสดิการ
- งานนิติการ
- งานจัดหา
- งานเลขานุการ
- งานธุรการ
- งานแผนแบบ
- งานก่อสร้าง
- งานซ่อมบำรุง
- งานอาคารสถานที่
- งานยานพาหนะ และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
2. ประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอก
สำนักการเงินการคลัง
บริหารจัดการงานด้านการงบประมาณ การเงิน การบัญชี การพัสดุ และงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องของ สถาบันการบินพลเรือน
สำนักเทคโนโลยีสารสนเทศการบิน
1. วางแผน ควบคุม กำกับ ดูแล จัดระบบ จัดหา อำนวยการส่งเสริมและสนับสนุนการให้บริการทางวิชาการด้านเทคโนโลยีการศึกษา เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีสารสนเทศและเครือข่าย เทคโนโลยีการสื่อสาร งานผลิตและพัฒนาสื่อมัลติมีเดีย สื่อคอมพิวเตอร์ช่วยสอน สื่ออิเล็กทรอนิกส์ งานโสตทัศนูปกรณ์ ดูแล จัดหา บำรุงรักษา ให้บริการ อุปกรณ์ด้านเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ งานห้องสมุดและพัฒนาทรัพยากรสารนิเทศ ทรัพยากรสารสนเทศ ระบบเครือข่ายและการสื่อสารข้อมูลและบริการ และงานการพิมพ์ ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ที่ทันสมัย
2. ติดต่อ ประสานงานและทำความร่วมมือทางวิชาการด้านเทคโนโลยีกับหน่วยงานภายในประเทศและต่างประเทศ
สำนักวิจัยและพัฒนาธุรกิจการบิน
1. ดำเนินการศึกษา วิจัยและพัฒนา เพื่อไปสู่ธุรกิจด้านการฝึกอบรมให้เป็นสากลในด้านการบิน เพื่อส่งเสริมอุตสาหกรรมการบินของประเทศให้มีความเจริญก้าวหน้า สามารถพึ่งตนเองทางเทคโนโลยีและเพิ่มพูนศักยภาพในการแข่งขัน
2. ติดต่อประสานงานในการวิจัยและพัฒนากับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอกรวมทั้งกำกับ ดูแล งานด้านประชาสัมพันธ์
3. ตรวจสอบงานด้านการตลาด ส่งเสริมการขาย โดยการประชาสัมพันธ์เชิงรุก ก่อให้เกิดความสนใจต่อลูกค้าหรือมีนักศึกษาและผู้เข้าอบรมมากขึ้น
สำนักงานตรวจสอบภายใน
ปฏิบัติงานให้คำแนะนำ ปรึกษา และตรวจสอบ เพื่อให้ความมั่นใจด้วยความเป็นอิสระและเที่ยงธรรม เพื่อเพิ่มมูลค่าและปรับปรุงการดำเนินงานให้บรรลุวัตถุประสงค์ที่กำหนด